Optimaal benutten van de ruimte

Optimaal benutten van de ruimte bij uitstel

In onze talkshow op 31 maart 2020 hebben wij onze zorg uitgesproken over de haalbaarheid van de invoeringsdatum van de Omgevingswet. Voor - tijdens - na onze talkshow is er veel besproken met diverse partijen. Op 1 april 2020 heeft de minister besloten dat de Omgevingswet niet in werking zal treden per 1-1-2021. De invoeringsdatum van de Omgevingswet zal opnieuw bepaald moeten worden.

Als groot leverancier binnen het omgevingsdomein met de focus op de lokale overheden, omgevingsdiensten, veiligheidsregio’s (en directe belanghebbenden) willen wij graag een constructieve bijdrage leveren aan het optimaal benutten van de ruimte die ontstaat. In deze notitie geven wij adviezen en praktische aanbevelingen die moeten leiden tot een gezamenlijk haalbaar einddoel.

Het alleen verschuiven van de invoeringsdatum is niet de oplossing. Het neemt namelijk niet de huidige belemmeringen weg, en dat is wel nodig om tot een haalbare invoering van de Omgevingswet te komen. Tevens zou het geen recht doen aan het vele werk dat al is verricht. Op basis van onze kennis en ervaringen schatten wij in dat 1-1-2022 een reële invoeringsdatum is.

Onze adviezen

De volgende adviezen voor een gefaseerde invoering willen wij u meegeven, zodat het geheel op de invoeringsdatum niet alleen technisch, maar ook inhoudelijk optimaal van start kan gaan.

• Duidelijkheid
  Het belangrijkste advies dat wij kunnen geven is het creëren van duidelijkheid op alle vlakken en voor iedereen. Neem de regie, communiceer op tijd, volledig en identiek. In de huidige situatie merken we vaak dat te veel mensen met te weinig, niet actuele of verkeerde informatie naar buiten treden. Dat geeft veel ruis en ontplooit niet altijd de juiste werkzaamheden.
• Behoefte per keten
  Beter rekeninghouden met de situatie en behoeften per keten. De keten “van idee tot afhandeling” is al een heel eind. Het inrichten en inoefenen van gemeentelijke processen en applicaties kost behoorlijk veel tijd, dus hoe eerder men kan beginnen, hoe beter. Bij de keten “van plan tot publicatie” is het in gebruik nemen van de applicaties minder ingrijpend, maar zijn juist de basis, de standaarden en bijbehorende DSO-LV functies, niet op orde.
• Oog voor wederzijdse afhankelijkheden 
  Zorg voor een duidelijke fasering die rekening houdt met wederzijdse afhankelijkheden. Hierin speelt de beschikbaarheid van de bruidsschat in STOP/TPOD- én toepasbare vorm (STTR) een cruciale rol.

Onze praktische aanbevelingen

Op een aantal onderdelen geven wij onderstaande aanbevelingen.

Algemeen

• Maak direct test accounts aan voor softwareleveranciers voor het omgevingsloket (zoals bij de OLO) zodat zij hun software altijd kunnen testen, zonder de afhankelijkheid van klantomgevingen.
• Adviseer naar gemeenten in geval van cloud software, zoals Squit 20/20 de (eenvoudige), directe aansluiting te gebruiken en niet via eigen aansluitmodules (Digikoppeling adapter, API gateway) aan te sluiten.
• Zorg ervoor (of op zijn minst adviseer) dat gemeenten ook hun non-functional requirements op een uniforme manier vragen. In verwervingstrajecten gaat veel tijd verloren met het interpreteren van en antwoord geven op vragen die te maken hebben met de van Gibit afwijkende eisen en/of specifiek gemeentelijk informatiebeleid.

VTH

• Maak het mogelijk tijdsloten in te plannen voor de productie van het Omgevingsloket en RTR. Maak het ook mogelijk voor Q4 2020 in te plannen. Geef tijdsloten uit voor begin 2021, maar niet veel later (zodat aangesloten overheden genoeg tijd hebben te oefenen).
• Neem SWF wel op 1-1-2021 in productie zodat overheden kunnen (oefenen met) samenwerken;
• Maak het mogelijk voor veiligheidsregio’s om aan te sluiten, tenminste op SWF;
• Geef zo snel mogelijk een eerste versie van de bruidsschat in toepasbare regels vrij, zodat software leveranciers hun software hierop kunnen aanpassen en overheden kunnen zien welke toepasbare regels voldoen en welke aangepast moeten worden.

Omgevingsbeleid

• Werk de VNG requirements verder uit op enkele belangrijke punten. Bijvoorbeeld “samenwerken met bureaus” en “archivering.
• Zorg voor goede STOP/TPOD-standaarden die aansluiten bij de gewenste usecases. De requirements van de VNG (omgevingsbeleidscomponent) zijn wat ons betreft een goed uitgangspunt. Maak hierin keuzes die ook in de praktijk werken.
• Zorg dat de definitieve bruidsschat ver vóór de invoeringsdatum beschikbaar komt in het DSO-LV, zodat gemeenten de wijzigingen die zij willen aanbrengen, kunnen voorbereiden.
• Zorg zo snel als mogelijk dat Rijks- en provinciaal beleid in het DSO beschikbaar komen zodat de gewenste verwijzingen hier naartoe gemaakt kunnen worden.
• Overweeg mogelijkheden om een half jaar voor invoeringsdatum, gemeenten de kans te geven wijzigingsbesluiten te nemen en te publiceren in het DSO-LV zodat de uitgangspositie op 1-1-2022 zo goed mogelijk is.
• Overweeg de mogelijkheid om tot een jaar na inwerkingtreding van de Omgevingswet nog “bestemmingsplannen” te mogen vaststellen, zodat in noodgevallen een project toch door kan zonder dat het omgevingsplan al volledig gemaakt kan worden.

Bij vragen of opmerkingen kunt u onze afdeling communicatie contacten per e-mail: communicatie@roxit.nl